Ο Θωμάς “Toto” Γαϊτανίδης ενέπνευσε τους Βαυαρούς να κάνουν ποδήλατο. Ωστόσο, ο εφευρέτης της ποδηλατικής περιήγησης BR συνήθιζε να οδηγεί ο ίδιος μόνο με αυτοκίνητο. Ένα αφιέρωμα για τα 75α γενέθλιά του.
Στην πραγματικότητα, δεν μου άρεσε και πολύ η ποδηλασία στο παρελθόν”, λέει ο “Toto”, όπως τον φωνάζουν όλοι, με ένα πλατύ χαμόγελο. Προτιμούσε να διατηρείται σε φόρμα κάνοντας κωπηλασία. Παρ’ όλα αυτά, ο πρώην παρουσιαστής του BR έχει γίνει ο “νονός της ποδηλασίας”.
“Ο ενθουσιασμός του ήταν δώρο!”
Και ήρθε κάπως έτσι: Στα τέλη της δεκαετίας του ’80, ο Θωμάς Γαϊτανίδης πήρε στα χέρια του ένα πολύχρωμο περιοδικό από τις ΗΠΑ. Περιείχε ένα ρεπορτάζ για 8.000 ποδηλάτες που πέταξαν τα ποδήλατά τους στον ποταμό Μισισιπή από ευτυχία μετά την περιήγησή τους στην Αϊόβα. “Αυτή η ιστορία με γοήτευσε!”, λέει ακόμα με ενθουσιασμό ο Toto, ο οποίος κλείνει τα 75 του χρόνια αυτό το Σάββατο. Κόντρα σε κάθε αντίσταση εντός και εκτός BR, προώθησε την ιδέα του για έναν “Γύρο της Βαυαρίας”.
Το 1990, η ποδηλασία απείχε ακόμη πολύ από το να είναι στην ατζέντα της κοινωνίας- οι ποδηλάτες θεωρούνταν είτε φτωχοί είτε τρελοί αθλητές. “Όλοι κούνησαν το κεφάλι τους και είπαν: τι το θέλετε αυτό;!” λέει ο Γαϊτανίδης και χαμογελάει.
Κατά την έναρξη του πρώτου “Radltour” στο Donauwörth, ο διευθυντής του του εύχεται, με αμφιβολία στη φωνή του: “Λοιπόν, καλό ταξίδι!” και οι οδηγοί στη διαδρομή δεν ξέρουν πώς να αντιμετωπίσουν το πλήθος των 800 ακομπλεξάριστων ανθρώπων που είναι ντυμένοι με την φανταχτερή εμφάνιση της δεκαετίας του ’90. Η απήχηση στα μέσα ενημέρωσης είναι τεράστια, η Βαυαρία αναρωτιέται: Τι κάνουν αυτοί οι ποδηλάτες;
Ξαφνικά οι πολιτικοί είναι σε ποδήλατα
Οι πολιτικοί το αντιλαμβάνονται, διαισθάνονται την ευκαιρία τους να φανούν δημοφιλείς με φαρδιά βαμβακερά κορμάκια και πηδούν στη σέλα. Ένας από τους πιο επιμελείς ποδηλάτες της εποχής ήταν ο Έντμουντ Στόιμπερ, τότε υπουργός Εσωτερικών, ο οποίος ήταν υπεύθυνος για την ποδηλασία και καθόταν στη σέλα όσο συχνά έβλεπε η κάμερα. Η ποδηλασία έγινε υπόθεση του.
Μια μικρή ομάδα λομπίστες, εντελώς άγνωστη εκείνη την εποχή, οφείλει επίσης την άνοδό της στον “νονό”: ο Γαϊτανίδης χρησιμοποιεί την τεχνογνωσία της ADFC, η οποία έτσι έρχεται στο προσκήνιο. Ο διευθύνων σύμβουλος Wolfgang Slama σχεδιάζει και οργανώνει τη διαδρομή, ενώ άλλα μέλη της ADFC συμμετέχουν στην περιοδεία ως μηχανικοί, σημαιοφόροι ή βοηθοί.
“Ο Toto και ο ενθουσιασμός του ήταν ένα δώρο για την ποδηλασία στη Βαυαρία”, ενθουσιάζεται ο Armin Falkenhein, σήμερα επίτιμος, πριν από 33 χρόνια κρατικός πρόεδρος του ποδηλατικού συλλόγου. “Του χρωστάμε πολλά”.
“Καθόμουν πάντα στο μπροστινό μέρος του οχήματος της αστυνομίας”
Ο επικεφαλής της Radltour Toto δεν κάνει ποτέ ποδήλατο: “Πάντα καθόμουν μπροστά στο όχημα της αστυνομίας”, λέει, “έπρεπε να γίνει. Εξάλλου, μου άρεσε να κοιτάζω πίσω το πλήθος των 1.000 ατόμων – εκείνοι έπρεπε να κάνουν πετάλι, εγώ να τους παρατηρώ!” λέει σήμερα και γελάει.
Το συνέχισε για 23 χρόνια. Μόνο μετά τη συνταξιοδότησή του ο Γαϊτανίδης ανέβηκε για πρώτη φορά στη σέλα σε ηλικία 66 ετών και ολοκλήρωσε μια πλήρη ποδηλατική περιήγηση – 622 χιλιόμετρα από το Kufstein μέσω του Mittlerer Ring στο Μόναχο μέχρι το Würzburg.
“Μια πραγματική πρόκληση!” παραδέχεται, “μερικές φορές έπρεπε πραγματικά να παλέψω, αλλά στο τέλος ήμουν πολύ περήφανος για τον εαυτό μου…”.
Ο ενθουσιασμός του, η αντοχή του, οι ενίοτε αντισυμβατικές ιδέες του έφεραν το θέμα της ποδηλασίας στην προσοχή του βαυαρικού κοινού.
Πολιτικοί όπως ο Joachim Herrmann, υπουργός Εσωτερικών, εκτίμησαν τις συμβουλές του και έδιναν όλο και περισσότερο χώρο και χρήματα για την κατασκευή ποδηλατοδρόμων: “Έκανε τους ανθρώπους να ενδιαφερθούν για την ποδηλασία και μερικές φορές τους “μόλυνε” με αυτήν, αυτό ήταν απίστευτα σημαντικό!”
Ο Herrmann είναι επίσης εδώ και καιρό ένας από τους “μολυσμένους”: Στον υπουργό αρέσει να πηγαίνει με ποδήλατο στα ραντεβού και έχει αναπτύξει όλο και περισσότερους αστυνομικούς με ποδήλατα στη Βαυαρία.
Ο “πατέρας της ποδηλατικής περιήγησης” αναζήτησε και βρήκε νέους προορισμούς: Εδώ και πολλά χρόνια “βιώνει” τις ευρωπαϊκές χώρες με το ποδήλατο: “Στη σέλα είσαι πιο κοντά στους ανθρώπους, στον πολιτισμό τους, στα τοπία”, λέει ο Γαϊτανίδης, “αυτό δεν είναι μόνο πιο ήπιο, πιο φιλικό προς το περιβάλλον και πιο υγιεινό, αλλά και πιο εντυπωσιακό”.
“Στην ηλικία μου, ένα pedelec επιτρέπεται ήδη”
Στην Κροατία έχει ήδη λάβει πολλά βραβεία για τα ταξίδια του με πολλές χιλιάδες Βαυαρούς ποδηλάτες, στην Αλβανία γιορτάζεται τόσο ως “ευγενικός κατακτητής από τη Γερμανία” όσο και στην Ελλάδα, την Ιταλία ή την Ισπανία. Μετά από μια βόλτα με ποδήλατο στη γέφυρα του Γαλατά, η Abendzeitung γράφει μάλιστα: “Βαυαροί ποδηλάτες παραλύουν την Κωνσταντινούπολη!”
Ο “νονός του ποδηλάτου” έχει επίσης τιμηθεί από την κυβέρνηση του κρατιδίου της Βαυαρίας. Παρά την μεγάλη ηλικία του, ο πρώην ραδιοφωνικός παρουσιαστής σχεδιάζει νέα ποδηλατικά ταξίδια κάθε χρόνο: “Τον Μάιο βιώνουμε τα νησιά της νότιας Δαλματίας με μηχανοκίνητα ανεμόπτερα και ηλεκτρονικά ποδήλατα, τον Σεπτέμβριο είμαστε στο δρόμο στη νότια Γαλλία, το φθινόπωρο ποδηλατούμε στην Ίστρια”.
