Με επιστολή του προς τους ομολόγους του της Γερμανίας, της Ισπανίας και της Ιταλίας, ο Νίκος Δένδιας ζήτησε την αναστολή των εξαγωγών στρατιωτικού εξοπλισμού προς την Τουρκία. Ειδικά στην επιστολή του προς τον Χάικο Μάας, ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών ζήτησε να μη δοθούν άδειες εξαγωγής που αφορούν στρατιωτικό υλικό όπως υποβρύχια, φρεγάτες, αεροσκάφη, καθώς και για το πρόγραμμα αναβάθμισης των τεθωρακισμένων.
Σε μια πρώτη αντίδραση το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών δήλωσε ότι η γερμανική κυβέρνηση ακολουθεί «μια περιοριστική και υπεύθυνη πολιτική εξαγωγής όπλων». Αυτός είναι ο λόγος –δηλώνει το Βερολίνο– για τον οποίο η χορήγηση αδειών εξαγωγής λαμβάνονται «μετά από προσεκτική εξέταση και υπό το πρίσμα παραμέτρων της εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας».
Με τον κομψό αυτό τρόπο οι Γερμανοί πέταξαν «την μπάλα στην κερκίδα», ή ακριβέστερα πέταξαν το ελληνικό αίτημα στο καλάθι των αχρήστων. Στην πραγματικότητα, όπως έχει φανεί από τα γεγονότα, το Βερολίνο επιδεικνύει ανεξάντλητη ανοχή έναντι του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και της επιθετικής πολιτικής που ακολουθεί έναντι και της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας.
Ναι μεν η Γερμανία διαφωνεί με τη στρατιωτική επέμβαση της Τουρκίας στη Συρία, την τουρκική εμπλοκή της στη Λιβύη και τις προκλήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά όχι τόσο, ώστε να παραβλέψει ότι επωφελείται από τα παραπάνω. Υπενθυμίζουμε ότι η Τουρκία είναι από τους καλύτερους πελάτες της γερμανικής πολεμικής βιομηχανίας.
Αυτή την περίοδο, μάλιστα, βρίσκεται σε εξέλιξη το πρόγραμμα κατασκευής 5+1 υπερσύγχρονων υποβρυχίων, τα οποία διαθέτει ήδη η Ελλάδα και της εξασφαλίζουν υπεροπλία σ’ αυτόν τον τομέα. Το επιχείρημα του Βερολίνου για την ολοκλήρωση αυτού και άλλων προγραμμάτων πώλησης οπλικών συστημάτων στην Τουρκία είναι πως ο αγοραστής είναι νατοϊκός εταίρος.
Ο όγκος των εγκεκριμένων γερμανικών εξαγωγών οπλισμού στην Τουρκία το 2020 πιθανότατα θα υπερβεί τον αντίστοιχο όγκο του 2019. Σημαντική αύξηση είχε σημειωθεί και το 2019 σε σύγκριση με το 2018 (12,9 εκατ. ευρώ). Οι Γερμανοί χρησιμοποιούν ως δικαιολογία ότι οι εξαγωγές εξαρτημάτων και όπλων για τα υποβρύχια είχαν λάβει προέγκριση το 2009 και υπάρχει εγγύηση Hermes του γερμανικού κράτους ύψους 2,4 δισ. ευρώ.
Προφανώς, η κυβέρνηση της Άνγκελα Μέρκελ δεν θα μίλαγε κατ’ αυτόν τον τρόπο εάν η Τουρκία απειλούσε καθ’ οιονδήποτε τρόπο τη Γερμανία. Το γεγονός ότι απειλεί ευθέως και εμπράκτως δύο χώρες-μέλη της ΕΕ δεν φαίνεται να απασχολεί σοβαρά το Βερολίνο κι όχι μόνο, αφού τα συμβόλαια για αγορά οπλικών συστημάτων επηρεάζουν αποφασιστικά και τη στάση άλλων χωρών-μελών, όπως η Ισπανία και η Ιταλία, στις οποίες και απευθύνθηκε ο Νίκος Δένδιας.
Ας σημειωθεί ότι η Τουρκία αγόρασε το 2018 γερμανικά οπλικά συστήματα αξίας 243 εκατ. ευρώ, ενώ το συνολικό ποσό των γερμανικών εξαγωγών όπλων τον ίδιο χρόνο ανήλθε στα 771 εκατ. ευρώ. Το 2019 η Γερμανία εξήγαγε οπλικά συστήματα συνολικής αξίας 832 εκατ. ευρώ. Από αυτά τα 345 εκατ. ευρώ αφορούσαν εξαγωγές στην Τουρκία.
Η έγκριση περιελάμβανε 268 άδειες για οπλικά συστήματα αξίας 2,6 δισ. δολάρια και 9.590 άδειες για άλλο στρατιωτικό εξοπλισμό συνολικής αξίας 5,6 δισ. δολάρια. Πενήντα έξι αιτήματα αξίας 17,3 δισ. Απορρίφθηκαν, λόγω της άρνηση της κυβέρνησης Μέρκελ να προμηθεύσει την Τουρκία με όπλα που θα χρησιμοποιούνταν στην επιχείρηση “Πηγή Ειρήνης” στη βόρεια Συρία. Για το 2020, εγκρίθηκαν εξαγωγές όπλων ύψους 22,8 εκατ. ευρώ προς την Τουρκία. Ας σημειωθεί ότι και οι τουρκικές εξαγωγές προς τη Γερμανία επίσης είναι σημαντικές, φτάνοντας συνολικά στα 18 δισ. δολάρια.
Οι γερμανοτουρκικές διπλωματικές και οικονομικές σχέσεις είναι διαχρονικά στενές. Η απαρχή τους, μάλιστα, βρίσκεται στην ένωση των γερμανικών κρατιδίων και τη δημιουργία της γερμανικής αυτοκρατορίας υπό τον Μπίσμαρκ το 1871. Μετά την πτώση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ήταν οι Γερμανοί ήταν που είχαν αναλάβει την αναδιοργάνωση του τουρκικού στρατού.
