«Ο Ερντογάν υποχωρεί στη διένεξη για φυσικό αέριο στην ανατολική Μεσόγειο» είναι ο τίτλος άρθρου της Neue Zürcher Zeitung.
H ελβετική εφημερίδα παρατηρεί: «Μετά από διαμεσολάβηση της καγκελαρίου Μέρκελ η Τουρκία υποχώρησε προσωρινά.
Μια προοπτική συμφωνίας με Ελλάδα και Κύπρο δεν υπάρχει, μιας και νομικά η κατάσταση είναι περίπλοκη. Άγνωστο παραμένει τι ακριβώς συζητήθηκε στην τηλεφωνική επικοινωνία της Άγκελας Μέρκελ με τον έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν.
Ο καθορισμός των ΑΟΖ μεταξύ των χωρών στην ανατολική Μεσόγειο είναι νομικά περίπλοκος. Σύμφωνα με τον καθηγητή Χένινγκ Γέσεν από το Διεθνές Ναυτιλιακό Πανεπιστήμιο του Μάλμε, το δίκαιο της θάλασσας δεν δίνει σαφή απάντηση.
Αφετηρία αποτελεί ωστόσο η Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982, όπου αναφέρεται ότι κάθε κράτος διαθέτει από τις ακτές του ΑΟΖ 200 χλμ., αρκεί να μην πλήττονται δικαιώματα άλλης χώρας. Το δίκαιο προβλέπει όμως σαφώς το δικαίωμα ΑΟΖ σε κατοικημένα νησιά. “Δεν συνάδει με το διεθνές δίκαιο όταν αγνοείς την ύπαρξη της Κρήτης”, τονίζει ο γερμανός ειδικός.
Κατά την άποψη του καθηγητή όμως και οι ελληνικές θέσεις έχουν αμφισβητούμενη νομική βάση, διότι σύμφωνα με αυτές η ελληνική ΑΟΖ φθάνει μέχρι τα παράλια της ηπειρωτικής Τουρκίας. Για τις περιπτώσεις που μια χώρα αισθάνεται ότι αδικείται η σύμβαση του 1982 προβλέπει διαπραγματεύσεις. “Το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων δεν μπορεί να είναι ότι η Τουρκία χάνει τα πάντα. Η Ελλάδα, αν θέλει να είναι δίκαιη, οφείλει να κάνει υποχωρήσεις, πχ στα νησιά”, λέει ο Χένινγκ Γέσεν.
Όσο όμως και οι δύο πλευρές επιμένουν σε μαξιμαλιστικές θέσεις, είναι αδύνατος ένας εποικοδομητικός διάλογος. Εναλλακτικά στις διαπραγματεύσεις σε πολιτικό επίπεδο υπάρχει η προσφυγή στο Διεθνές Ναυτικό Δικαστήριο του Αμβούργου ή το Διεθνές Δικαστήριο στη Χάγη.
Μέχρι σήμερα ωστόσο και οι δύο πλευρές αποφεύγουν μια προσφυγή, μιας και η ετυμηγορία θα ήταν δεσμευτική. Είναι ωστόσο δύσκολο να προβλεφθεί η δικαστική απόφαση. Παλαιότερες αποφάσεις σε παρόμοιες διαφορές αφήνουν ανοιχτά πολλά ενδεχόμενα».
