Μήνυμα στην Τουρκία έστειλε ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Χάικο Μάας, ο οποίος στις κοινές δηλώσεις του με τον Νίκο Δένδια επισήμανε ότι η Γερμανία βρίσκεται στο πλευρό της Ελλάδας.
Ο Χάικο Μάας ζήτησε να σταματήσει άμεσα κάθε προκλητικότητα και συμπλήρωσε ότι η μικρότερη σπίθα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου μπορεί να προκαλέσει καταστροφή.
«Κύριος σκοπός της επίσκεψής μου -και με αυτό δεν αποκαλύπτω κάποιο μυστικό- είναι η τεταμένη κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο. Η συνεχώς εντεινόμενη κλιμάκωση την οποία υποχρεωθήκαμε να παρακολουθήσουμε τις τελευταίες εβδομάδες, δημιουργεί σε μας αλλά και σε άλλους εταίρους της ΕΕ και του ΝΑΤΟ μεγάλες ανησυχίες και προβληματισμό. Και όπως γνωρίζεις, θα συνεχίσω το ταξίδι μου στην Άγκυρα για να μιλήσω και εκεί να συνεχίσω τις συνομιλίες για να υπάρξει κατά κάποιο τρόπο αποκλιμάκωση στην Ανατολική Μεσόγειο. Έφτασα σήμερα εδώ, έχοντας στις αποσκευές μου δύο μηνύματα, εξίσου σημαντικά για μένα. Το πρώτο είναι ότι η Γερμανία και ολόκληρη η ΕΕ στέκεται σταθερά στο πλευρό της Ελλάδας με αίσθημα αλληλεγγύης. Και το δεύτερο μήνυμα είναι ότι αυτό που χρειαζόμαστε τώρα και άμεσα είναι δείγμα αποκλιμάκωσης και μία πρόθεση για διάλογο, βούληση για διάλογο και αυτό με τις προϋποθέσεις που θέτει το Διεθνές Δίκαιο.
Η παρούσα κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο είναι παιχνίδι με τη φωτιά. Και η μικρότερη σπίθα μπορεί να οδηγήσει σε μία καταστροφή. Κανείς δεν μπορεί να θεωρήσει ότι αυτό αποτελεί συμφέρον του. Στρατιωτική αντιπαράθεση μεταξύ εταίρων του ΝΑΤΟ και μεταξύ γειτόνων πόσο μάλλον θα μπορούσε να οδηγήσει σε καλά αποτελέσματα ή σε συμφέρον. Θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να μην συμβεί κάτι τέτοιο. Επίσης πρόκειται για μια εικόνα, για μία σκέψη που είναι αδιανόητη, δεν ταιριάζει στον 21ο αιώνα.
Θέλουμε να συμβάλλουμε ούτως ώστε να χρησιμοποιήσουμε ευκαιρίες για διάλογο. Ούτως ώστε να υπάρξει ένας ειλικρινής και δεσμευτικός διάλογος, κάτι που μπορεί να γίνει μόνο με άμεσες συνομιλίες της Ελλάδας και της Τουρκίας, κάτι που είχε συμφωνηθεί άλλωστε κάποτε και που θα έπρεπε να λάμβαναν χώρα εδώ και καιρό. Κι όταν μιλώ για συνομιλίες, εννοώ συνομιλίες με σοβαρότητα, πάντα στη βάση του Διεθνούς Δικαίου. Κι αν δώσουμε βάση στα λόγια της τουρκικής πλευράς, φαίνεται να είναι διατεθειμένη να το πράξει. Είναι ξεκάθαρο βέβαια ότι τέτοιες συνομιλίες θα μπορούσαν να είναι επτυχείς και να διεξαχθούν μόνο σε ένα εποικοδομητικό περιβάλλον. Προς τούτο κάθε καταστροφικές δραστηριότητες, κάθε προκλητικότητα θα έπρεπε να σταματήσει, να διακοπεί το επόμενο διάστημα και να αναδειχθεί ότι όσα έχουν επιτευχθεί μέχρι τώρα δεν θα χαθούν αλλά θα μπορούσαν να αποτελέσουν την βάση της αντιμετώπισης και της επίλυσης αυτής της δύσκολης σύρραξης.
Η Γερμανία συνεχίζει να είναι διατεθειμένη να στηρίζει με όλες τις της δυνάμεις αυτή τη διαδικασία διαλόγου και διαμεσολάβησης στο βαθμό που θεωρεί ότι αυτό μπορεί να είναι επιθυμητό από την άλλη πλευρά και στο πλαίσιο πάντα των καθηκόντων της γερμανικής προεδρίας.
Ελπίζω βήμα-βήμα να οδηγηθούμε σε πρόοδο και να επιτύχουμε τον στόχο, που είναι ο στόχος όλων μας -αυτό τουλάχιστον τονίζεται από όλους- στο τέλος αυτής της διαδικασίας να υπάρξει λύση και λύση όχι με την χρήση βίας ή στρατιωτική λύση, αλλά εν τέλει να είναι η λύση καλής γειτονίας με ειρήνη και κανονικότητα.»
«Η εμμονή στην παραβατικότητα δεν οδηγεί πουθενά» δήλωσε ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας μετά το πέρας της συνάντησής του με τον Γερμανό ομόλογό του Χάικο Μάας.
Ο κ. Δένδιας τόνισε αναφερόμενος στην Τουρκία ότι «αντί για κινήσεις αποκλιμάκωσης βλέπουμε νέες προκλήσεις» ενώ σημείωσε ότι αυτές οι συμπεριφορές και οι κινήσεις υπονομεύουν την σταθερότητα στην περιοχή και συνιστούν παραβίαση του διεθνούς δικαίου.
Επίσης ο Έλληνας υπουργός εξωτερικών σημείωσε ότι η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο αφορά ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση και τόνισε ότι το ευρωπαϊκό κεκτημένο χρειάζεται ρωμαλέα υπεράσπιση απέναντι στις δυνάμεις οπισθοδρόμισης.
Ο Νίκος Δένδιας ζήτησε να επιβληθούν κυρώσεις στην Τουρκία στο επικείμενο Άτυπο Συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών ενώ αναφερόμενος στην προοπτική διαλόγου με τη γείτονα χώρα υπόγραμμισε:«Πολλοί μας συνιστούν διάλογο. Όμως διάλογος δεν υφίσταται υπό το καθεστώς των απειλών».
Συγκεκριμένα, δήλωσε:
«Τη στιγμή αυτή που μιλάμε η Τουρκία συνεχίζει να παρανομεί, να κλιμακώνει, να προκαλεί, παρά τις παροτρύνσεις των εταίρων, των γειτόνων και των συμμάχων. Εμμένει, παρά την αυτοσυγκράτηση και τη σύνεση που επιδεικνύει η ελληνική πλευρά σε μια προσπάθεια δημιουργίας τετελεσμένων. Και αντί για αποκλιμάκωση παρατηρούμε νέες προκλήσεις. Παρατηρούμε απόπειρα υλοποίησης επεκτατικών σχεδίων σε βάρος γειτόνων και συμμάχων. Παρατηρούμε τη διατύπωση νεο-οθωμανικών ιδεολογημάτων, άκριτου επεκτατισμού και ελέγχου της Μεσογείου. Παρατηρούμε τη συνεχιζόμενη υπονόμευση της σταθερότητας ολόκληρης της περιοχής με κραυγαλέες και απολύτως καταδικαστέες παραβιάσεις του Διεθνούς Δικαίου και μάλιστα σε βάρος δύο κρατών-μελών τηςΕΕ, της Ελλάδας και της Κύπρου. Ωστόσο, επιτρέψτε μου να το ξεκαθαρίσω για μια ακόμη φορά. Η εμμονή στην παραβατικότητα δεν οδηγεί στη δημιουργία δικαίου. Για την ακρίβεια δεν οδηγεί πουθενά. Και είναι προφανές ότι το διακύβευμα στην Ανατολική Μεσόγειο υπερβαίνει τα όρια διμερών διαφορών. Αφορά ολόκληρη την ΕΕ, ολόκληρη την ευρωπαϊκή οικογένεια. Αφορά τα κυριαρχικά δικαιώματα της ΕΕ, αφορά την ενεργειακή ασφάλεια της ΕΕ. Αφορά την ασφάλεια της Μεσογείου. Αφορά την αξιοπιστία της Ένωσης και γι’ αυτό και δεν χωρούν διπλά σταθμά, διπλά standards.
Εξέφρασα στον αγαπητό συνάδελφο τη βεβαιότητα της ελληνικής κυβέρνησης ότι υπό τη γερμανική προεδρία η ΕΕ θα εξακολουθήσει να πρεσβεύει προς πάσα κατεύθυνση και στις εξωτερικές της σχέσεις -όπως κάνει και στο εσωτερικό της- το στοιχείο που καθιστά την Ένωσή μας το ελκυστικότερο σημείο του κόσμου, που καθιστά την Ένωση ένα μοναδικό εγχείρημα, το πιο φιλόδοξο εγχείρημα στην υπηρεσία της ανθρωπότητας. Και το στοιχείο αυτό είναι ο απαρέγκλιτος σεβασμός στο κράτος δικαίου. Ο σεβασμός του κανόνα του διεθνούς δικαίου. Ο σεβασμός στις σχέσεις καλής γειτονίας μεταξύ των κρατών. Βασικές αρχές που αποτελούν τον απόλυτο πυρήνα του ευρωπαϊκού κεκτημένου. Το ευρωπαϊκό κεκτημένο όμως δεν υπάρχει θείο δικαίω, χρειάζεται υπεράσπιση, χρειάζεται ρωμαλέα υπεράσπιση απέναντι στις δυνάμεις του αυταρχισμού, της παρανομίας, της αλαζονείας και της οπισθοδρόμησης. Το ευρωπαϊκό κεκτημένο χρειάζεται υπεράσπιση είτε η πρόκληση εναντίον του προέρχεται από την Τουρκία, είτε αφορά την Λευκορωσία. Προσβλέπουμε λοιπόν στην υπεράσπισή του. Προσβλέπουμε στην παρουσίαση καταλόγου κυρώσεων που έχει υποχρέωση να καταρτίσει ο ύπατος εκπρόσωπος, ο κ. Μπορέλ, και να παρουσιάσει στο επικείμενο άτυπο συμβούλιο. Κυρώσεις που θα καταστήσουν σαφές ότι η συνεχιζόμενη τουρκική παραβατικότητα, εάν συνεχιστεί, θα επιφέρει συνέπειες. Οτι η Ευρώπη είναι έτοιμη και πρόθυμη να προστατεύσει τα σύνορά της, θαλάσσια και χερσαία. Ότι η Ευρώπη είναι έτοιμη να υπερασπιστεί την ιδεολογία της, ιδεολογία νομιμότητας, στην οποία βασίζεται και την οποία διακηρύσσει.
Και θα ήθελα μ’ αυτή την ευκαιρία να γίνω σαφής προς όλους χωρίς μεγαλοστομίες, που δεν μας χαρακτηρίζουν, χωρίς αλαζονεία, που δεν μας χαρακτηρίζει, χωρίς απειλές, που δεν χρησιμοποιούμε, η Ελλάδα θα υπερασπίσει -εν ονόματι του Δικαίου- την κυριαρχία και τα κυριαρχικά της δικαιώματα. Η Ελλάδα θα υπερασπίσει τα εθνικά και ευρωπαϊκά σύνορα, την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ευρώπης. Δεν έχει την επιλογή του άλλως πράττειν. Και θα παρακαλούσα γι’ αυτό θερμότατα να μην υπάρχει η οποιαδήποτε παρανόηση. Πολλοί μας συνιστούν διάλογο. Μα η Ελλάδα έχει αποδείξει ότι είναι και παραμένει έτοιμη για διάλογο. Όμως δεν υφίσταται διάλογος υπό το καθεστώς απειλών. Δεν υφίσταται διάλογος υπό το καθεστώς προκλήσεων. Και σε τελευταία ανάλυση δεν νοείται διάλογος -όχι μόνο για την Ελλάδα, για οποιοδήποτε κράτος- την στιγμή που παραβιάζονται τα κυριαρχικά του δικαιώματα και η κυριαρχία του. Ο βιασμός του δικαίου δεν μπορεί και δεν πρέπει να επιτραπεί να αποτελεί βάση διαλόγου. Η συνέχιση της προκλητικής συμπεριφοράς της Τουρκίας το μόνο που κάνει είναι να αποδεικνύει περίτρανα διεθνώς ότι οι αναφορές στο διάλογο και στο διεθνές δίκαιο είναι καθαρά προσχηματικές. Απαραίτητο στοιχείο για διάλογο είναι ένας αξιόπιστος συνομιλητής και ένα σαφές πλαίσιο αναφοράς. Και το πλαίσιο αναφοράς είναι οι κανόνες του Διεθνούς Δικαίου. Εύχομαι αυτό να είναι κατανοητό στην Άγκυρα την οποία ο Heiko θα επισκεφθεί στη συνέχεια. Για μας, η προσήλωση στο διάλογο -υπό τις ανωτέρω πάντα προϋποθέσεις- ευρίσκει ευήκοον ους. Αντίθετα, η συμπεριφορά της Τουρκίας και οι διαρκείς απειλές της είναι ενδεικτικές της λανθασμένης αντίληψης που έχει για την ανθρωπότητα του 21ου αιώνα. Επιμένει στην προβολή αλαζονικής ισχύος, όταν ο κανόνας είναι ο σεβασμός του Διεθνούς Δικαίου και των κανόνων της καλής γειτονίας.».
Είχε προηγηθεί συνάντηση του Χάικο Μάας (Heiko Maas) με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Στη συνάντηση ήταν παρόντες ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, η διευθύντρια του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού Ελένη Σουρανή και ο πρέσβης της Γερμανίας Ερνστ Ράιχελ.