Τι μπορεί και επιτρέπεται πραγματικά να ρυθμίσει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση στη Γερμανία; Τι ρόλο θα παίξουν τα δικαστήρια;
Τα μέτρα κατά του κορωνοϊού πρέπει να γίνουν πιο ομοιόμορφα. Γι’ αυτό, ο νόμος περί προστασίας των λοιμώξεων πρέπει να αναμορφωθεί. Οι πιο σημαντικές ερωτήσεις και απαντήσεις συνοπτικά.
Μπορεί η ομοσπονδιακή κυβέρνηση να θεσπίσει κανόνες;
Ναι, μπορεί. Επειδή η νομοθετική αρμοδιότητα για την προστασία των λοιμώξεων ανήκει στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση.
Σύμφωνα με το άρθρο 74, παράγραφος 1, αριθ. 19, τα «μέτρα κατά των δημοσίων επικίνδυνων και μεταδοτικών ασθενειών» εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της κυβέρνησης.
Τα ομοσπονδιακά κρατίδια είναι υπεύθυνα μόνο εάν η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δεν έχει ρυθμίσει τίποτα.
Μέχρι στιγμής, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση είχε θέσει ένα συγκεκριμένο πλαίσιο, αλλά στη συνέχεια εξουσιοδότησε τα κρατίδια να αποφασίσουν συγκεκριμένα ποια μέτρα πρέπει να ληφθούν για την καταπολέμηση της πανδημίας.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι κανόνες έχουν εκδοθεί κυρίως από τα ομοσπονδιακά κρατίδια με διάταγμα. Αλλά αυτό πρέπει να αλλάξει τώρα.
Θα μπορούσε η ομοσπονδιακή κυβέρνηση να θεσπίσει ακόμη περισσότερους κανόνες;
Ναι. Το Bundestag θα μπορούσε να ορίσει περαιτέρω συγκεκριμένα μέτρα απευθείας στον νόμο περί προστασίας των λοιμώξεων.
Ωστόσο, προβλέπεται επίσης ότι ο νόμος περί προστασίας των λοιμώξεων θα επιτρέψει στο μέλλον στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση να λάβει περαιτέρω μέτρα για όλη τη Γερμανία μέσω διατάγματος. Τα μέτρα θα μπορούν να προσαρμοστούν γρηγορότερα και πιο αποτελεσματικά.
Σε ποιο βαθμό πρέπει να συμμετάσχει το Bundesrat στη μεταρρύθμιση;
Τα κρατίδια συμμετέχουν στη νομοθετική διαδικασία σε ομοσπονδιακό επίπεδο μέσω του Bundesrat.
Υπάρχουν νόμοι που πρέπει να εγκρίνει το Ομοσπονδιακό Συμβούλιο για να τεθούν σε ισχύ.
Ωστόσο, είναι αμφιλεγόμενο ως προς το τι ισχύει όταν η προστασία από λοιμώξεις, για παράδειγμα, συμπίπτει με το ζήτημα της εκπαίδευσης, για παράδειγμα όταν τα σχολεία είναι κλειστά.
Επειδή τα ομοσπονδιακά κρατίδια είναι υπεύθυνα για την εκπαίδευση.
Είναι νόμιμη η απαγόρευση της κυκλοφορίας;
Είναι αμφιλεγόμενο το κατά πόσον η απαγόρευση της κυκλοφορίας είναι αναλογική. Οι επικριτές αμφιβάλλουν αν τέτοιοι περιορισμοί είναι ακόμη κατάλληλοι για τον περιορισμό του ποσοστού μόλυνσης.
Εάν πάει κάποιος μια βόλτα μόνος τη νύχτα, δεν διατρέχει κίνδυνο μολύνσεων. Ωστόσο, οι περιορισμοί εξόδου αφορούν περισσότερο την αποτροπή απαράδεκτων ιδιωτικών συναντήσεων.
Στο παρελθόν, υπήρχαν ήδη συγκρίσιμοι περιορισμοί εξόδου σε ορισμένα ομοσπονδιακά κρατίδια. Μερικοί από αυτούς ακυρώθηκαν από τα δικαστήρια.
Ορισμένα δικαστήρια αμφισβήτησαν την αποτελεσματικότητα των περιορισμών εξόδου.
Σε άλλες περιπτώσεις, οι περιορισμοί εξόδου ακυρώθηκαν επίσης επειδή ο δείκτης επίπτωσης επτά ημερών ήταν χαμηλός εκείνη τη στιγμή και συνέχισε να μειώνεται. Ωστόσο, ο νομοθέτης έχει ένα ορισμένο περιθώριο.
Ίσως ο επί του παρόντος προγραμματισμένος κανονισμός να καταλήξει τελικά στο Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο.
Ποιος μπορεί να ανατρέψει αυτούς τους νέους κανόνες;
Μόνο το Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο μπορεί να ανατρέψει τους προγραμματισμένους κανόνες.
Από την άλλη πλευρά, οι κανονισμοί των ομοσπονδιακών κρατιδίων μπορούν να ακυρωθούν ενώπιον των διοικητικών δικαστηρίων.
Εάν υπάρχουν ομοσπονδιακές διατάξεις, τα πράγματα είναι λίγο πιο περίπλοκα. Και σε αυτές τις περιπτώσεις, θα μπορούσε κανείς να υποβάλει αγωγή στα διοικητικά δικαστήρια.
Η υποβολή συνταγματικής αγωγής απευθείας θα μπορούσε επίσης να γίνει. Ωστόσο, τα εμπόδια είναι υψηλά.
Γράφει Claudia Kornmeier από το νομικό τμήμα του ARD
