Η Γερμανία, αλλά και άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης είχαν δηλώσει έτοιμες να δεχτούν ανήλικα προσφυγόπουλα, τα οποία προς το παρόν φιλοξενούνται σε δομές των ελληνικών νησιών. Κανένα παιδί ωστόσο δεν έχει μετακινηθεί προς κάποια ευρωπαϊκή χώρα, με τις διαδικασίες στην πράξη να είναι αρκετά πολύπλοκες.
Θα ήταν μια σημαντική βοήθεια σε μια δύσκολη περίοδο. Η Γερμανία μαζί με άλλες ευρωπαϊκές χώρες υποσχέθηκε ότι θα δεχθεί μέχρι 1600 παιδιά και εφήβους που ζουν υπό άθλιες συνθήκες σε προσφυγικούς καταυλισμούς στα ελληνικά νησιά.
Ήδη αρχές Μαρτίου η κυβέρνηση του μεγάλου συνασπισμού συμφώνησε να δώσει χείρα βοηθείας και να υποδεχθεί από 350 μέχρι 500 παιδιά. Όμως ο απολογισμός των 3 τελευταίων μηνών είναι μάλλον ισχνός. Γιατί μόλις 47 προσφυγόπουλα ήρθαν από την Ελλάδα στη Γερμανία.
Μέσα Απριλίου το αεροσκάφος που τα μετέφερε από την Αθήνα, προσγειώθηκε στο Ανόβερο. «Η Γερμανία κρατά τον λόγο της και δείχνει αλληλεγγύη» είχε πει τότε ο υπουργός Εσωτερικών Χορστ Ζεεχόφερ στην κυριακάτικη Bild. «Υποθέτω ότι Ευρωπαίοι εταίροι μας θα αρχίσουν να υλοποιούν τις δικές τους υποσχέσεις όσο γίνεται πιο γρήγορα».
Θέμα κριτηρίων για τη Γερμανία
Όμως όχι μόνο στη Γερμανία αλλά και στην Ευρώπη το θέμα έχει κολλήσει. Μόνο το Λουξεμβούργο έχει δεχθεί μέχρι τώρα άλλα 12 προσφυγόπουλα. Το χρονοδιάγραμμα άλλων επαναπροωθήσεων εξαρτάται από τις εξελίξεις με την πανδημία του κορωνοϊού, διαβεβαίωσε εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Εσωτερικών επαναλαμβάνοντας ότι παρά τις επιβαρύνσεις με τον Covid-19 η Γερμανία κρατά τις υποσχέσεις της και στο πλαίσιο ευρωπαϊκής δράσης θα δεχθεί τουλάχιστον άλλα 350 παιδιά.
Το Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα πιέζει ότι θα πρέπει να υπάρξει πρόοδος και ζητά να δοθεί τέλος στα «υπερβολικά στενά κριτήρια επιλογής», όπως τόνισε η βουλευτής Ούτε Φογκτ, εκπρόσωπος για θέματα εσωτερικής πολιτικής της Κ.Ο. του SPD στο γερμανικό ειδησεογραφικό πρακτορείο dpa.
Εκείνο που θεωρεί σημαντικό είναι να δεχθεί η Γερμανία, εκτός από άρρωστα παιδιά με τις οικογένειές τους, και ασυνόδευτα, ανεξαρτήτως ηλικίας και φύλου. Η βουλευτής αναφέρεται σε ένα λάθος της συμφωνίας.
Η κυβέρνηση συνασπισμού στο Βερολίνο επέλεξε μια ομάδα παιδιών, η οποία ναι μεν προσελκύει μεγάλη συμπάθεια, αλλά στην πραγματικότητα αποτελεί ένα πολύ μικρό ποσοστό στα ελληνικά νησιά. Δηλαδή παιδιά με βαριές ασθένειες ή χωρίς γονείς και κάτω των 14 χρόνων, τα περισσότερα εκ των οποίων κορίτσια.
Όμως οι κατηγορίες των προσφυγόπουλων που η Γερμανία θέλει να βοηθήσει, δεν υπάρχουν στην Ελλάδα σε μεγάλο ποσοστό. Όπως απέδειξε διαδικτυακή έρευνα, από τα 5.100 ασυνόδευτα παιδιά κάτω των 14 ετών, που κατέγραψε η Unicef τέλος Απριλίου στην Ελλάδα, μόλις το 7,1% είναι κορίτσια και το 8,6% αγόρια.
Κάπως πιο διαφοροποιημένη παρουσιάζεται η εικόνα ανάμεσα στα παιδιά και τους έφηβους που μένουν σε καταυλισμούς σε ελληνικά νησιά. Το 1/3 των αιτούντων άσυλο είναι ανήλικα, το 43% κορίτσια, αλλά όχι απαραίτητα χωρίς γονείς. Οι περισσότεροι είναι ανάμεσα στα 14 και 17, δηλαδή σε μεγαλύτερη ηλικία από όσο θα ήθελε η Γερμανία.
Σε επίπεδο υποσχέσεων υπάρχουν κι άλλες 11 χώρες της ΕΕ, οι οποίες έδειξαν ενδιαφέρον να φιλοξενήσουν ανήλικα προσφυγόπουλα από την Ελλάδα: Νορβηγία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Γαλλία, Κροατία, Φινλανδία, Ιρλανδία, Πορτογαλία, Λουξεμβούργο, Λιθουανία και Σλοβενία. «Βρισκόμαστε σε διάλογο και με άλλα κράτη-μέλη για να μεγαλώσει αυτός ο κατάλογος» αναφέρθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
«1600 σταγόνες στον ωκεανό»
Σύμφωνα με πληροφορίες της καταγράφεται κινητικότητα. Η κύρια φάση της πρωτοβουλίας πρόκειται να ξεκινήσει μέσα Ιουνίου. Τα κριτήρια επιλογής μπορεί να διαφέρουν και να περιλαμβάνουν παράγοντες, όπως ηλικία, φύλο, εθνικότητα ή βαθμός ευαλωτότητας. Αλλά και πάλι δεν επιταχύνονται οι διαδικασίες. «Ο στόχος, προς τον οποίο εργαζόμαστε, είναι να συμφωνήσουμε σε κοινά κριτήρια, τα οποία θα εφαρμοστούν στον ίδιο βαθμό από όλες τις χώρες που εκδήλωσαν ενδιαφέρον να υποδεχθούν προσφυγόπουλα» ανέφερε στο dpa ο Φρανκ Ρέμους, εκπρόσωπος στη Γερμανία της Ύπατης Αρμοστείας για τους Πρόσφυγες. «Οι διαδικασίες είναι πολύπλοκες, γιατί πρόκειται για ανήλικα» δήλωσε τον Απρίλιο στο ίδιο πρακτορείο Γιώργος Κουμουτσάκος, αναπληρωτής ΥπΕξ και αρμόδιος στο μεταναστευτικό.
«Υπάρχουν πολλές υπηρεσίες και οργανώσεις που συμμετέχουν στην κατανομή των παιδιών». Εκτός από τις ελληνικές υπηρεσίες συμμετέχουν ο ΟΗΕ, η ΕΕ, οργανώσεις βοήθειας, οι χώρες υποδοχής και φυσικά τα ίδια τα παιδιά και οι έφηβοι που θα πρέπει να συμφωνήσουν και να προετοιμαστούν. «Θα πρέπει να φύγουν από ένα γνωστό περιβάλλον, όσο άθλιο και να είναι» επισημαίνει ο Ρέμους. «Γι αυτό από την αρχή ζητήσαμε, να γίνει γρήγορη η επεξεργασία, αλλά όχι με βιασύνη».
Ήδη και πριν το ξέσπασμα της πανδημίας η διάρκεια της επεξεργασίας ήταν ένα πρόβλημα, τώρα είναι ακόμη μεγαλύτερο. Οι χώρες υποδοχής ζητούν τεστ για κορωνοϊό, που να μην είναι παλαιότερο από 3 ημέρες, δηλαδή λίγο πριν την συγκεκριμένη ημερομηνία αναχώρησης. «Στην πράξη δεν υπάρχουν κατάλογοι με περιπτώσεις παιδιών που περιμένουν μόνο την πτήση για να φύγουν» επισημαίνει ο Ρέμους.
Η εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Εσωτερικών δήλωσε ότι η Γερμανία θέλει να κάνει και το επόμενο βήμα και να δεχθεί βαριά άρρωστα παιδιά χωρίς όμως να δώσει ημερομηνία. Το μόνο που είπε ότι ότι η επιλογή των ανηλίκων βρίσκεται σε τελική φάση και ότι την περασμένη εβδομάδα ταξίδεψε στην Αθήνα γερμανικό κλιμάκιο.
Ο εκπρόσωπος της Διεθνούς Αρμοστείας για τους Πρόσφυγες λέει ότι ο αριθμός των παιδιών είναι μικρός και ότι «για μια αποτελεσματική διοίκηση χώρας-μέλους της ΕΕ δεν θα συνιστούσε πρόβλημα να αποφασίσει άμεσα για το αίτημα χορήγησης ασύλου”. Χαρακτήρισε μάλιστα τα 1600 παιδιά και τους έφηβους που περιμένουν να γίνουν δεκτές οι αιτήσεις τους «1600 σταγόνες στον ωκεανό».