Η Ελλάδα στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο
Την άνοιξη του 1941, η Ελλάδα βρισκόταν σε πόλεμο με τη φασιστική Ιταλία ήδη από τις 28 Οκτωβρίου 1940, στα πλαίσια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο ελληνικός στρατός έγραφε το δικό του έπος στο αλβανικό μέτωπο, με τους Ιταλούς να υφίστανται διαδοχικές ήττες και να πραγματοποιούν υποχώρηση.
Τον Μάρτιο του 1941 η γραμμή του μετώπου είχε φτάσει 60 χιλιόμετρα βαθιά μες στο αλβανικό έδαφος. Οι Ιταλοί την ίδια περίοδο πραγματοποίησαν την «Εαρινή Αντεπίθεση», παρουσία του ιδίου του Μουσολίνι, χωρίς όμως κανένα αποτέλεσμα. Ήταν η πρώτη μεγάλη ήττα των δυνάμεων του Άξονα και η διεθνής κοινότητα παρατηρούσε με μεγάλη έκπληξη τις εξελίξεις.
Ο Άξονας, και ιδιαίτερα η ναζιστική Γερμανία, παρακολουθούσε με δυσαρέσκεια και έκπληξη τις εξελίξεις. Οι λίγοι και υποδεέστεροι σε ισχύ Έλληνες ταπείνωναν τον ισχυρό ιταλικό στρατό. Ο «υγιεινός περίπατος» του Ντούτσε προς την Ακρόπολη είχε μετατραπεί σε εφιάλτη και έμπαιναν σε κίνδυνο τα σχέδια του Άξονα.
Το βαλκανικό μέτωπο έπρεπε να κλείσει σύντομα, ώστε να αποφευχθεί παρουσία συμμαχικού στρατού στη νότια βαλκανική χερσόνησο και να σταματήσει η αγγλική κυριαρχία στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου. Συν τοις άλλοις, η Γερμανία έπρεπε να κλείσει κάθε άλλη πολεμική εκκρεμότητα το συντομότερο δυνατόν, καθώς προετοιμαζόταν για την εξόρμηση στην Ανατολική Ευρώπη και την εισβολή στην ΕΣΣΔ.
Υπό αυτές τις συνθήκες, ο Αδόλφος Χίτλερ και το επιτελείο του, τον Δεκέμβριο του 1940 κατέστρωσαν την «Επιχείρηση Μαρίτα», το σχέδιο μιας βαλκανικής εκστρατείας. Αν οι Ιταλοί δεν κατάφερναν σε σύντομο χρονικό διάστημα να καταλάβουν την Ελλάδα, η «Μαρίτα» θα έμπαινε σε εφαρμογή.
Η γερμανική επίθεση
Η Ιταλία δεν κατάφερε τίποτα με την εαρινή αντεπίθεση της. Έτσι, η Γερμανία ξεκίνησε να δρα προς βοήθειά της, κηρύσσοντας στις 6 Απριλίου 1941 τον πόλεμο κατά της Ελλάδος και της Γιουγκοσλαβίας ταυτόχρονα. Ο πρωθυπουργός της Ελλάδος, Αλέξανδρος Κορυζής, ως έτερος Ιωάννης Μεταξάς είπε το δεύτερο «ΟΧΙ», αυτή τη φορά απέναντι στον Γερμανό ναζί εισβολέα.
Το σχέδιο «Μαρίτα» προέβλεπε εισβολή των γερμανικών στρατιών στην ελληνική μεθόριο μέσω Γιουγκοσλαβίας και μέσω Βουλγαρίας (μέλους του Άξονα). Όμως κατά μήκος των ελληνοβουλγαρικών συνόρων, οι Γερμανοί θα έρχονταν αντιμέτωποι με τα οχυρά της «Γραμμής Μεταξά».
Η «Γραμμή Μεταξά» ήταν μεγάλη οχυρωματική γραμμή που είχε κατασκευαστεί στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα προπολεμικά, μερίμνει του δικτάτορα της Ελλάδος. Η κατασκευή αυτή είχε ως πρότυπο οχυρωματικές γραμμές του εξωτερικού, όπως η «Γραμμή Μαζινό» στη Γαλλία και η «Γραμμή Ζίγκφριντ» στη Γερμανία. Στη γραμμή Μεταξά διεξήχθη η ηρωική Μάχη των Οχυρών.
Η Μάχη των Οχυρών ήταν η σθεναρή αντίσταση του ελληνικού στρατού έναντι του Γερμανού εισβολέα και διήρκεσε από τις 6 ως τις 9 Απριλίου 1941. Εκεί διακρίθηκε και ο Λοχίας Δημήτριος Ίτσιος κι έγραψε τη δική του επική ιστορία, υποχρεώνοντας τις εχθρικές δυνάμεις σε βαριές απώλειες.
Ο Δημήτριος Ίτσιος αντιμέτωπος με τους εισβολείς
Ο Δημήτριος Ίτσιος γεννήθηκε στα Άνω Πορρόια Σερρών, στις 5 Απριλίου 1906, και ήταν βλάχικης καταγωγής. Με την έκρηξη του πολέμου, κατατάχθηκε στον ελληνικό στρατό σαν έφεδρος υπαξιωματικός. Η εισβολή των Γερμανών στις 6 Απριλίου 1941, τον βρίσκει με τον βαθμό του Λοχία.
Διοικούσε διμοιρία πολυβόλων που αποτελούνταν από τα πολυβολεία Π7 και Π8. Ο ελληνικός στρατός αντιστεκόταν σθεναρά στη Βέρμαχτ, αλλά βαθμιαία θα υποχωρούσε. Ο Δημήτριος Ίτσιος είχε διαταχθεί να καλύψει με το πολυβολείο Π8 την υποχώρηση τμημάτων του ελληνικού στρατού και όταν οι συνθήκες το επέτρεπαν, να αποχωρήσει και ο ίδιος με τους άνδρες του.
Μαζί με τον Ίτσιο στο Π8 βρίσκονταν ακόμα άλλοι 5 στρατιώτες. Ο Ίτσιος και οι άνδρες του υπερασπίζονταν το ελληνικό έδαφος στην περιοχή Ομορφοπλαγιά του όρους Μπέλλες (ή Κερκίνη), κοντά στα Άνω Πορρόια Σερρών.
Η ηρωική αντίσταση του Ίτσιου
Ο Λοχίας Ίτσιος παρά την διαταγή που είχε να καλύπτει τον υπό υποχώρηση ελληνικό στρατό και να διασωθεί, είχε άλλα σχέδια στο μυαλό του. Επιθυμούσε να παλέψει μέχρις εσχάτων, έστω και μοναχός του. Για αυτό τον λόγο, διέταξε τους άνδρες του να φύγουν, όσο ήταν καιρός. Δύο από τους πέντε άνδρες του, συντοπίτες του από τα Άνω Πορρόια, έμειναν κοντά του.
Στο μεταξύ, οι Γερμανοί διέσπασαν την ελληνική άμυνα και προετοίμαζαν την προέλασή τους τόσο με κανονιοβολισμούς, όσο και με αεροπορικές επιθέσεις με Στούκας. Το πολυβολείο Π8, όμως, άντεχε. Ο Ίτσιος και οι άνδρες του θα σταματούσαν μόνο αν έρχονταν οι ίδιοι οι εισβολείς να τους πάρουν τον οπλισμό.
Οι Γερμανοί υφίσταντο βαριές απώλειες από τη λυσσαλέα αντίσταση των υπερασπιστών του Π8. Ο Ίτσιος και οι άνδρες του ξόδεψαν 38.000 σφαίρες, σκοτώνοντας περίπου 250 Γερμανούς στρατιώτες μεταξύ των οποίων και τον αντισυνταγματάρχη Έμπερχαρντ Έμπελιγκ! Οι εισβολείς έμειναν έκπληκτοι.
Το μέγεθος του κατορθώματος του Ίτσιου φαίνεται από το γεγονός πως ο αριθμός των Γερμανών που κατάφερε να εξολοθρεύσει είναι ο ίδιος περίπου με όσους Γερμανούς κατάφεραν να εξολοθρεύσουν οι Γιουγκοσλάβοι κατά τη γερμανική επίθεση.
Ο ηρωικός θάνατος του Ίτσιου
Ο Δημήτριος Ίτσιος και οι άνδρες του πολέμησαν γενναία, όμως συνέβη το αναπόφευκτο. Οι σφαίρες των πολυβόλων τελείωσαν και οι Γερμανοί πλησίασαν το πολυβολείο. Σύμφωνα με τις αναφορές των επιζόντων, κάποιος, Έλληνας ή Γερμανός, φώναξε στους υπερασπιστές στα ελληνικά: «Παιδιά παραδοθείτε!
Οι Γερμανοί δε θα σας κάνουν τίποτε! Παραδοθείτε! Κατέβηκαν στον κάμπο και πάνε για τη Σαλονίκη».
Ο Ίτσιος δεν ήθελε να το πιστέψει και δεν ήθελε να παραδοθεί. Άρπαξε την αραβίδα του (τύπος τουφεκίου) και βγήκε έξω από το πολυβολείο, ουρλιάζοντας, γεμάτος πάθος να επιτεθεί στους εισβολείς.
Οι Γερμανοί στρατιώτες ήταν στο μεταξύ πάνω και γύρω από το πολυβολείο. Οι σύντροφοι του Ίτσιου άκουσαν τον πυροβολισμό. Βγήκαν με τα χέρια ψηλά και βρήκαν τον Λοχία τους νεκρό, χτυπημένο στο κεφάλι. Σκούπισαν το αίμα του και κάλυψαν τη σορό του ήρωα με τη χλαίνη του.
Οι Γερμανοί στη συνέχεια τους άφησαν ελεύθερους να πάρουν το δρόμο της επιστροφής μαζί με τον υπόλοιπο ελληνικό στρατό…
Αναγνώριση από τους κατακτητές
Οι Γερμανοί, φτάνοντας στο Π8, αντιλήφθηκαν με έκπληξη ότι πίσω από το πολυβολείο δεν κρυβόταν κάποια μεγάλη δύναμη που τους κόστισε 250 άνδρες, αλλά μόλις τρία άτομα. Λέγεται ότι πριν σκοτωθεί, ο Ίτσιος είχε έρθει σε διάλογο με τον επικεφαλής των γερμανικών δυνάμεων στην περιοχή, στρατηγό Σόρνερ.
Ο διάλογος φτάνει στο σήμερα με πολλές παραλλαγές από τους επιζώντες και από ιστορικούς, μα το πνεύμα του διαλόγου παραμένει ίδιο.
Σόρνερ: Που είναι ο αξιωματικός σου;
Ίτσιος: Δεν υπάρχει. Εγώ είμαι επικεφαλής.
Σόρνερ: Εσύ;
Ίτσιος: Ναι.
Σόρνερ: Συγχαρητήρια. Με την αντίστασή σου, ζωντάνεψες το πνεύμα των προγόνων σου.
Ίτσιος: Έκανα το καθήκον μου.
Σόρνερ: Κι εγώ τώρα πρέπει να κάνω το δικό μου. Μου στοίχισες πάνω από διακόσιους άνδρες.
Ο Γερμανός στρατηγός επιθυμούσε τη θανάτωσή του. Ο Ίτσιος απόρρησε, αλλά ο Σόρνερ δεν το διαπραγματεύτηκε. Διέταξε τους στρατιώτες του να σταθούν σε στάση προσοχής για να τιμήσει τον Λοχία. Στη συνέχεια τον πυροβόλησε με το πιστόλι του στο κεφάλι.
Οι Γερμανοί δεν σεβάστηκαν τις διεθνείς συνθήκες για τους αιχμαλώτους πολέμου, πραγματοποιώντας ένα από τα πολλά εγκλήματά τους. Έτσι, ο Δημήτριος Ίτσιος πέρασε στο πάνθεον των ηρώων και οι σύντροφοί του αφέθηκαν ελεύθεροι.
Μεταθανάτιες τιμές για τον Δημήτριο Ίτσιο
Πέντε χρόνια αργότερα, το 1946, η σύζυγος του Ίτσιου, Άννα, κατάφερε να βρει και να ανασύρει τα οστά του άνδρα της και να τα μεταφέρει για ενταφιασμό στο χωριό τους, τα Άνω Πορρόια Σερρών. Μεταπολεμικά, η ελληνική Πολιτεία απένειμε στον Δημήτριο Ίτσιο τιμητικά το βαθμό του Επιλοχία, καθώς και το Αργυρό Αριστείο Ανδρείας.
Μετά από αρκετά χρόνια, χτίστηκε στην Ομορφοπλαγιά, κοντά στο Π8, επιτύμβια στήλη προς τιμή του ιδίου και των εφέδρων που έπεσαν στο πλευρό του. Το στρατόπεδο που υπάρχει στο χώρο όπου σκοτώθηκε, πήρε τον ονομασία «Στρατόπεδο Δημητρίου Ίτσιου».
Πάνω απ’ όλα όμως, ο Δημήτριος Ίτσιος θα μείνει για πάντα ζωντανός στη μνήμη των Ελλήνων και κάθε ελευθέρου ανθρώπου για το θάρρος και την αυταπάρνηση που επέδειξε απέναντι στην ορμητικότητα και τη χυδαιότητα του Γερμανού ναζί εισβολέα.
[su_youtube url=”https://youtu.be/rgLimejNufA”]
