Στο Μόναχο, η κατάσταση για τους ενοικιαστές γίνεται όλο και πιο δραματική. Οι ηλικιωμένοι και οι άνθρωποι της μεσαίας τάξης γίνονται έρμαιο της κτηματομεσιτικής πολιτικής. Τρία μόνο παραδείγματα της μοίρας των ενοικιαστών, όπως συμβαίνει όλο και πιο συχνά στο Μόναχο.
“Η στέγαση ήταν πάντα ένα ζήτημα στο Μόναχο”, λέει η Simone Burger, αντιπρόεδρος του DMB Mieterverein München. “Αλλά κάτι έχει αλλάξει ριζικά. Γι’ αυτό και χρειάζονται ριζοσπαστικές λύσεις”.
Ως εκ τούτου, η ένωση ενοικιαστών υποστηρίζει την πανεθνική εκστρατεία για εξαετές πάγωμα των ενοικίων. Η οποία, λέει η Burger, μπορεί να είναι επιτυχής μόνο “αν η πολιτική λειτουργεί κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου”.
“Απαιτούμε έναν διαφορετικό νόμο. Επειδή ο κύριος παράγοντας αύξησης των ενοικίων είναι η αύξηση των τιμών της γης”, δήλωσε η Burger. Είπε επίσης ότι πρέπει να υπάρχουν μόνιμα οικονομικά προσιτές κατοικίες.
Η εκστρατεία Mietenstopp, ζητά επίσης περισσότερες νέες κατασκευές, ένα νέο κοινοτικό επίδομα στέγασης και αυστηρότερους κανόνες, για παράδειγμα, για την ιδιοκατοίκηση. Το Σάββατο θα πραγματοποιηθεί μια εθνική ημέρα δράσης, στην οποία θα συμμετάσχουν 127 πρωτοβουλίες από όλη τη Γερμανία.
Η Susann H. επηρεάζεται εμφανώς από την κατάσταση: Η 34χρονη αναζητά διαμέρισμα για την ίδια και τα παιδιά της (9 και 4 ετών) εδώ και επτά μήνες. Πρέπει να μετακομίσει από το διαμέρισμά της στο Berg am Laim, όπου ζει εδώ και δέκα χρόνια. Η αναζήτηση διαμερίσματος ως μονογονέας είναι σχεδόν απελπιστική: “Διαμερίσματα δύο δωματίων λένε ότι είναι πολύ μικρά για εμάς, διαμερίσματα τριών δωματίων παίρνω την απάντηση ότι βγάζω πολύ λίγα χρήματα”, λέει η H..
Έχει ήδη λάβει περίπου 60 απορρίψεις, αν λάβει καν ανταπόκριση στις αιτήσεις της. Λόγω του σχολείου, πρέπει να αναζητήσει κατοικία στα ανατολικά του Μονάχου. “Πραγματικά δεν ξέρω τι άλλο να κάνω”, λέει. “Φυσικά, με δύο παιδιά δεν μπορώ να εργάζομαι 40 ώρες. Αλλά έχω σταθερή δουλειά εδώ και πάνω από δέκα χρόνια”.
Ένα άλλο παράδειγμα: Εκτοπισμός μακροχρόνιων ενοικιαστών, αυτό ακριβώς συνέβη στον Stefan Sasse. Ο 59χρονος ζούσε επί 25 χρόνια στην Türkenstraße 50, μέχρι που στα τέλη Μαΐου δεν άντεξε άλλο, πήρε αποζημίωση όπως και άλλοι ένοικοι μαζί με αυτόν και μετακόμισε. Πριν από αυτό, είχε αντέξει για δύο μήνες ως ο τελευταίος ένοικος του σπιτιού. “Μια τρομακτική επιχείρηση”, λέει. Το 2019, οι κάποτε 52 ενοικιαστές του σπιτιού είχαν ανακοινώσει την κατεδάφιση, τα διαμερίσματα ενοικιάζονταν μόνο προσωρινά.
Οι ενοικιαστές συγκεντρώθηκαν σε μια ένωση ενοικιαστών. Το σπίτι επρόκειτο να πωληθεί και οι κάτοικοι κλήθηκαν να μετακομίσουν. Όλο και περισσότεροι ενέδωσαν με την πάροδο των ετών. Αφού και ο τελευταίος ενοικιαστής μετακόμισε, το πολυτελές Max Höfe του επενδυτή Legat Living πρόκειται τώρα να χτιστεί εδώ. Ένα από τα πολλά πολυτελή έργα των επενδυτών που δημιουργούνται αυτή τη στιγμή στην περιοχή. Η γειτόνισσα Marianne Ott-Meimberg ζει δίπλα στην Türkenstraße 54 από το 1975. Αγωνίζεται για το σπίτι της από το 2008.
Μόνο τέσσερα από τα 62 διαμερίσματα έχουν απομείνει. Το ακίνητο εξακολουθεί να είναι διατηρητέο, καθώς κάποτε αποτελούσε ένα μεγάλο σύνολο με τα γειτονικά σπίτια. Ωστόσο, τα άλλα σπίτια αφαιρέθηκαν από τον κατάλογο των μνημείων και εξαφανίστηκαν. Ο αριθμός 52 μεταξύ των δύο σπιτιών, για παράδειγμα, έχει ήδη κατεδαφιστεί. Ο Sasse γνωρίζει ότι το ίδιο θα συμβεί και σε δύο άλλα σπίτια λίγα μέτρα πιο πέρα: “Σε μόλις πέντε χρόνια, 125 διαμερίσματα θα έχουν εξαφανιστεί από ένα δρόμο 500 μέτρων, εκτοπίζοντας περίπου 350 άτομα από προσιτές κατοικίες.
Οι ένοικοι της Schönfeldstraße 14 δεν μπορούν να κοιμηθούν ήσυχοι εδώ και πολύ καιρό. Ο ιδιοκτήτης τους, η εταιρία Dawonia, τους ανακοίνωσε ξαφνικά το 2020 ότι η πολυκατοικία θα κατεδαφιστεί.
Προηγουμένως, είχε ειπωθεί εδώ και δέκα χρόνια ότι το κτίριο θα ανακαινιζόταν, αλλά αυτό συνέβαινε μόνο σε μεμονωμένα διαμερίσματα, τα οποία στη συνέχεια ενοικιάζονταν εκ νέου – πάντα μόνο για περιορισμένο χρονικό διάστημα. Η ανάπλαση, όπως ειπώθηκε, δεν ήταν πλέον βιώσιμη για κοινωνικούς, οικολογικούς και οικονομικούς λόγους, εξηγεί ο Rudolf Schairer (60), ο οποίος μιλάει για την ένωση ενοικιαστών των 76 διαμερισμάτων που έχει συσταθεί.
Η κατεδάφιση είχε ανακοινωθεί για το 3ο ή 4ο τρίμηνο του 2021, στη συνέχεια για το 3ο τρίμηνο του 2022. Αλλά αυτό δεν θα γίνει. Ο Schairer, ενοικιαστής εδώ και 30 χρόνια, προστατεύεται από τον κοινωνικό χάρτη που διαπραγματεύτηκε η Βαυαρία με μια ομάδα επενδυτών όταν πωλήθηκαν τα πρώην διαμερίσματα της GBW (τώρα Dawonia).
Εκείνη την εποχή προβλεπόταν δεκαετής προστασία των ενοικιαστών. “Συν τη νόμιμη περίοδο προειδοποίησης καταγγελίας σύμβασης, δεν χρειάζεται να φύγω πριν από το 2024 το νωρίτερο”, λέει ο Schairer. Ο γείτονας Karl-Fritz Bohn, ο οποίος είναι 95 ετών, έχει μάλιστα το δικαίωμα να ζει εκεί για πάντα.
Αλλά πού να πάνε οι ενοικιαστές μετά τη λήξη της προθεσμίας; “Η Dawonia δεν μας προσφέρει διαμερίσματα στο σχεδιαζόμενο νέο κτίριο”, λέει ο Schairer. “Είπαν αυτολεξεί ότι είναι εκτός της οικονομικής μας εμβέλειας”.
