Σε μια προκαταρκτική συμφωνία, προϊόν ενός δύσκολου συμβιβασμού, κατέληξε η Ευρωπαϊκή Ένωση αναφορικά με το άνοιγμα των συνόρων της σε πολίτες τρίτων κρατών από την 1η Ιουλίου. Έπειτα από πολύωρες διαβουλεύσεις οι μόνιμοι αντιπρόσωποι των κρατών – μελών στις Βρυξέλλες αποφάσισαν να αναθέσουν στην κροατική προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ να ορίσει μια λίστα που περιλαμβάνει 14 τρίτες χώρες, (σ.σ κράτη που δεν ανήκουν στην ΕΕ) βάσει των επιδημιολογικών τους δεδομένων, με σκοπό η ΕΕ να ανοίξει τα σύνορά της χωρίς να θέσει σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία των Ευρωπαίων πολιτών.
Η λίστα που έχει συμφωνηθεί κατ’ αρχήν από τους «27» μόνιμους αντιπροσώπους και εκτός απροόπτου αναμένεται να δημοσιευθεί τη Δευτέρα από την κροατική προεδρία του Συμβουλίου, περιλαμβάνει τις χώρες που καταγράφουν τα ίδια ή και λιγότερα κρούσματα του κορωνοϊού από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο ανά 100.000 κατοίκους, ενώ θα λαμβάνονται υπόψη και άλλοι παράγοντες όπως η τάση αύξησης ή μείωσης των κρουσμάτων και η αξιοπιστία των δεδομένων κάθε χώρας.
Ανάμεσα στη λίστα των κρατών με τα οποία η ΕΕ θα ανοίξει τα σύνορά της περιλαμβάνεται ο Καναδάς, η Αυστραλία, η Ιαπωνία, το Μαυροβούνιο, η Νέα Ζηλανδία, η Νότιος Κορέας, η Τυνησία και η Ταϊλάνδη και ενδεχομένως η Κίνα εάν το Πεκίνο δεχθεί να ανοίξει και αυτό τα σύνορά του για τους Ευρωπαίους πολίτες.
Εκτός αυτής της λίστας μένουν χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, η Ρωσία και η Βραζιλία, παρά τις σαφείς πολιτικές πιέσεις, οι οποίες καθυστέρησαν την επίτευξη της εν λόγω συμφωνίας από τα κράτη – μέλη της ΕΕ. Ιδιαίτερα η Ουάσιγκτον η οποία βρίσκεται σε συνομιλίες με τις Βρυξέλλες, έχει εκφράσει επισήμως την επιθυμία της να συμπεριληφθεί στην «ασφαλή λίστα» της ΕΕ με τον υπουργό Εξωτερικών Μάικ Πομπέο να υποστηρίζει ότι η χώρα του συνομιλεί με την ΕΕ ώστε να υπάρξει μια συμφωνία, τονίζοντας ότι τουλάχιστον δώδεκα ευρωπαϊκά κράτη (σ.σ τα οποία δεν κατονόμασε) πιέζουν για το άνοιγμα των ευρωπαϊκών συνόρων με τις ΗΠΑ.
Η συγκεκριμένη λίστα την οποία θα ανακοινώσει η κροατική προεδρία του Συμβουλίου αποτελεί περισσότερο μια «σύσταση» παρά μια δέσμευση κατά τα κράτη – μέλη της ΕΕ έχουν το δικαίωμα να επιβάλουν ελέγχους στα σύνορά τους. Ωστόσο οι «27» της ΕΕ επιθυμούν να καταλήξουν σε μια κοινή συμφωνία ώστε να υπάρξει συντονισμός στο άνοιγμα των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ. Αρκετά κράτη – μέλη της ΕΕ, όπως η Πορτογαλία και η Ελλάδα, η οικονομία των οποίων εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον τουρισμό, επιθυμούσαν να συμπεριληφθούν περισσότερες τρίτες χώρες στη συγκεκριμένη λίστα, ενώ κάποια κράτη – μέλη του ευρωπαϊκού βορρά όπως η Σουηδία πίεζαν για μια ακόμα μικρότερη λίστα.
Ορισμένα κράτη – μέλη της ΕΕ, όπως η Πορτογαλία, η Γερμανία και η Ισπανία έχουν καταγράψει αύξηση των κρουσμάτων της ασθένειας Covid-19 από την στιγμή που αποφάσισαν να χαλαρώσουν τα αυστηρά μέτρα περιορισμού, με αποτέλεσμα να εφαρμόσουν τοπικά και στοχευμένα μέτρα. Παρά ταύτα σε ολόκληρη την ΕΕ καταγράφονται, κατά μέσο όρο, 16 κρούσματα ανά 100.000 κατοίκους τις τελευταίες δύο εβδομάδες και αυτό είναι το ποσοστό το οποίο θα κρίνει εάν μια τρίτη χώρα θα συμπεριληφθεί στην «ασφαλή λίστα» της ΕΕ. Στις ΗΠΑ καταγράφονται 122 κρούσματα ανά 100.000 κατοίκους και η τάση φαίνεται να αυξάνεται.
Οι Ευρωπαίοι θα επανεξετάζουν κάθε δύο εβδομάδες τη λίστα με τις ασφαλείς τρίτες χώρες, ώστε να καταγράφονται πιθανές αλλαγές στον αριθμό των κρουσμάτων.
