Χτες ήρθε στο ιατρείο ο τετράχρονος Γιαννάκης, μαζί με τη μαμά και το μπαμπά του. Ο Γιαννάκης είναι ένα πανέξυπνο, ξανθό διαολάκι και οι γονείς του ένα όμορφο, νεαρό ζευγάρι.
“Καλώς το Γιάννη”, λέω. “Τι έπαθες; Είσαι άρρωστος;”
“Ήρθαμε να μας ακούσετε την πλάτη μας γιατρέ, γιατί βήχουμε” βιάστηκε να απαντήσει για λογαριασμό του ο πατέρας του, ενώ την ίδια ώρα η μητέρα του με κοιτούσε με νόημα και, χωρίς ήχο, σχημάτιζε με τα χείλη της τη φοβερή λέξη “εμβόλιο”. Ήταν η ημερομηνία που ο Γιάννης είχε να κάνει το εμβόλιο του, αλλά επειδή φοβάται τα εμβόλια και δε θέλει να έρχεται στο γιατρό, οι γονείς του, για να γλιτώσουν την γκρίνια, του είπαν ψέματα.
Γνωστό και συνηθισμένο σενάριο στο έργο γονείς – παιδί – γιατρός
Κι εκεί που ο καημένος ο Γιαννάκης είχε βγάλει τη μπλούζα του κι ετοιμαζόταν να πάρει ανασούλες για να τον ακροαστώ, τον βούτηξε σε κεφαλοκλείδωμα ο πατέρας του, του κράτησε το χέρι η μάνα του κι εγώ, με ενοχή, ακούσιος συνεργός στη συνωμοσία, του βύθισα τη (μικρή είναι η αλήθεια) βελόνα στο μπράτσο.
Όταν ο Γιάννης αφέθηκε ελεύθερος, με το χανζαπλάστ στο χέρι, άρχισε να κλωτσάει ότι έβρισκε και να χτυπάει του γονείς του, ουρλιάζοντας με αληθινή απόγνωση:
“Μου είπατε ψέματααααα! Με κοροϊδέψατεεεεεε!”
Ο Γιάννης ένιωθε προδομένος και θυμωμένος με τους γονείς του. Και είχε δίκιο. Θα μου πείτε, σιγά το πράγμα, ένα μικρό ψέμα δεν είναι και τίποτα σπουδαίο. Και όμως είναι.
Αγαπητοί γονείς
Να λέτε πάντα στα παιδιά σας όση αλήθεια μπορεί να αντέξει η ηλικία τους. Τα παιδιά δεν είναι σε θέση να ξεχωρίσουν τα μικρά από τα μεγάλα ψέματα. Και όταν αποκαλύπτεται η αλήθεια, όχι μόνο νιώθουν προδομένα, αλλά κλονίζεται και η εμπιστοσύνη προς τους γονείς τους. Κι επειδή οι γονείς για τα παιδιά είναι όλος τους ο κόσμος, κλονίζεται η εμπιστοσύνη τους προς τον κόσμο που τα περιβάλλει και νιώθουν ανασφαλή.
Όταν το παιδί σας πρόκειται να υποστεί κάτι δυσάρεστο, ένα εμβόλιο, μία αιμοληψία, μία εξέταση, ενημερώστε από πριν. Αναγνωρίστε του το δικαίωμα να μην του αρέσει αυτό που θα γίνει και να εκδηλώσει τη δυσαρέσκειά του με τον παιδιάστικο τρόπο του που μπορεί να περιλαμβάνει πολλά
ουρλιαχτά, αλλά μην καταφύγετε στην εύκολη λύση του ψέματος για να μη σας ξεκουφάνει με τις φωνές του. Το ψέμα είναι ίσως βολικό για σας αλλά κακό για το παιδί.
Φτιάξτε μια ιστορία, ένα παραμύθι, ένα τραγούδι για να του εξηγήσετε τι θα κάνει και γιατί θα το κάνει. Χρησιμοποιείστε φαντασία και χιούμορ (τα παιδιά έχουν απίστευτη αίσθηση χιούμορ). Διηγηθείτε δικές σας ιστορίες από όταν είσαστε παιδί και σας πήγαινε η μαμά για εμβόλιο και κρυβόσαστε κάτω από το τραπέζι (ναι, είναι καλό να δείχνετε ότι κι εσείς σαν παιδιά νιώθατε τα ίδια με το παιδί σας).
Τάξτε και ένα μικρό δωράκι και μη ξεχάσετε να του το πάρετε (μικρό σημαίνει μια γκοφρέτα ή ένα αυτοκόλλητο και όχι βόλτα στα τζάμπο με ξέχειλο καρότσι). Μη του πείτε ότι θα είναι καλό παιδί αν δε κλαίει και πόσο δυνατός είναι ο φίλος του ο Γιώργος από το νηπιαγωγείο που δεν κλαίει ποτέ (αν τελικά δεν κρατηθεί και κλάψει, που έχει κάθε δικαίωμα να το κάνει, θα νιώθει ανάξιος).
Αν τίποτα από αυτά δεν πιάνει, πείτε του ότι το εμβόλιο ΘΑ ΓΙΝΕΙ γιατί πρέπει (τονίστε το “ΘΑ ΓΙΝΕΙ’) κι αφήστε το να ουρλιάζει (ελπίζω οι γείτονές σας να είναι ανεκτικοί).
Να είστε σίγουροι ότι ακόμη κι αν το φέρετε στο ιατρείο σέρνοντας, ενώ εκείνο θα κλωτσάει και θα φωνάζει, αμέσως μόλις γίνει το εμβόλιο, θα ηρεμήσει και θα ανυπομονεί να φάει τη γκοφρέτα που του τάξατε.
Να θυμάστε ότι ο πόνος του εμβολίου είναι ελάχιστος και ξεχνιέται γρήγορα, ο πόνος όμως της προδοσίας είναι έντονος και αφήνει σημάδια στην ψυχή του παιδιού
Τατιάνα Σπίγγου
Παιδίατρος
