Στο Μόναχο, 300.000 άνθρωποι είναι φτωχοί. Οι ανησυχίες για το πώς θα περάσουν αυτόν τον χειμώνα είναι μεγάλες. Θα τους προστατέψει η βοήθεια της ομοσπονδιακής κυβέρνησης και της πόλης από την παγωνιά και την πείνα;
Αυτό το φθινόπωρο, το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας του Jörg Mertens υπερδιπλασιάστηκε. Από 40 ευρώ έως 90 ευρώ το μήνα.
Ακόμη και στα νέα ποσοστά επιδόματος του πολίτη, μόνο περίπου 40 ευρώ προορίζονται για ηλεκτρικό ρεύμα. Πού βρίσκει τώρα ο εκπαιδευμένος διοικητικός υπάλληλος τα 50 ευρώ το μήνα; Δεν γνωρίζει.
“Μπορώ είτε να πληρώσω το ρεύμα είτε να φάω”, λέει ο 60χρονος. Έχει αρκετά προβλήματα στον αυχένα. Παρά τα χάπια, ο πόνος του είναι τόσο έντονος που δεν μπορεί να εργαστεί – και ζει με Hartz IV.
Ο προϋπολογισμός του για τρόφιμα έχει συρρικνωθεί λόγω του πληθωρισμού. Τα προϊόντα που βάζει στο καλάθι αγορών του κοστίζουν κατά μέσο όρο 20% περισσότερο από ό,τι στην αρχή του έτους.
23.000 κάτοικοι του Μονάχου εξαρτώνται από τράπεζες τροφίμων
Σύμφωνα με το Τμήμα Κοινωνικής Πρόνοιας, 300.000 φτωχοί ζουν στο Μόναχο. Με άλλα λόγια, οι άνθρωποι που δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά σημαντικές βασικές ανάγκες, όπως η τροφή, η κινητικότητα ή η συμμετοχή.
23.000 άνθρωποι στο Μόναχο εξαρτώνται από τις δωρεές τροφίμων του Tafel. Ο αριθμός των επισκεπτών είναι υψηλότερος από ποτέ, λέει ο πρόεδρος των εθελοντών Axel Schweiger.
Έχουν δημιουργήσει εκεί ένα τηλέφωνο έκτακτης ανάγκης για ανθρώπους που δεν έχουν χρήματα για φαγητό. “Παλαιότερα, μπορεί κάποιος να τηλεφωνούσε μία φορά το μήνα, τώρα έχουμε περίπου πέντε άτομα την ημέρα”.
Οι κοινωνικές ενώσεις και οι οργανώσεις πρόνοιας διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στο Μόναχο αυτή τη στιγμή. Αλλά τι κάνει η πόλη σε αυτή την κρίση ρεκόρ του χειμώνα για να διασφαλίσει ότι κανείς δεν θα χρειαστεί να καθίσει σε ένα κρύο διαμέρισμα ή δεν θα μπορεί να φάει αρκετά;
Τέρμα τα γεύματα στο φούρνο λόγω των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος
Ο Axel Schweiger λέει ότι πολλοί πολίτες της τράπεζας τροφίμων δεν θα έπαιρναν πλέον ψωμί ή φαγητά που έχουν παρασκευαστεί στο φούρνο.
Αντίθετα με ό,τι συχνά υποστηρίζεται στη δημόσια συζήτηση, τα άτομα που λαμβάνουν Hartz IV και βασικά επιδόματα λαμβάνουν από το γραφείο κοινωνικής πρόνοιας μόνο τα έξοδα θέρμανσης επιπλέον του ενοικίου. Πληρώνουν οι ίδιοι το λογαριασμό του ηλεκτρικού ρεύματος.
Οι κοινωνικές οργανώσεις του Μονάχου, όπως η Paritätische Wohlfahrtsverband, η Caritas ή η VdK, αναφέρουν επίσης πρόσθετες ανησυχίες της ομάδας-στόχου τους.
Συχνά πρόκειται για ανθρώπους που προηγουμένως κατάφερναν με κάποιο τρόπο να τα βγάλουν πέρα. Αλλά με το διαβρωτικό μείγμα της ενεργειακής κρίσης, της ακριβής στέγασης και του πληθωρισμού, απλά δεν ξέρουν τι να κάνουν και φοβούνται τι θα επακολουθήσει.
Πρόκειται για χρονίως πάσχοντες, άτομα που αναγκάστηκαν να σταματήσουν πρόωρα να εργάζονται λόγω ατυχημάτων ή ασθενειών, συνταξιούχους και μονογονείς με μικρά παιδιά.
Κεντρικά δωμάτια θέρμανσης για όλους στη Γερμανία;
Το καλοκαίρι έγινε μια σύντομη συζήτηση σε παγγερμανικό επίπεδο σχετικά με το αν οι πόλεις θα έπρεπε να δημιουργήσουν κεντρικές θερμαντικές αίθουσες για τους ανθρώπους που δεν μπορούσαν πλέον να πληρώσουν το φυσικό αέριο.
Θύμιζε αυτό που σχεδιάζει τώρα ο Ουκρανός πρόεδρος, σχέδια από το γύρισμα του περασμένου αιώνα ή ασπρόμαυρες φωτογραφίες από τη δεκαετία του 1920.
“Στο Μόναχο, οι θερμαινόμενοι χώροι δεν αποτελούν προς το παρόν αντικείμενο συζήτησης”, λέει αντίθετα ο Frank Boos, εκπρόσωπος της κοινωνικής υπηρεσίας της πόλης.
Αλλά όχι επειδή δεν υπάρχουν χρήματα γι’ αυτό, αλλά: “Επειδή εξακολουθεί να είναι απαίτηση να μπορούν να θερμανθούν τα ιδιωτικά διαμερίσματα των ανθρώπων”.
Επιπλέον, λέει, δεν είναι καλή ιδέα για τους ανθρώπους να αφήνουν τα διαμερίσματά τους άδεια κατά τη διάρκεια της ημέρας και στη συνέχεια να επιστρέφουν σε ένα κρύο διαμέρισμα.
Αυτό θα γινόταν γρήγορα ακατοίκητο κατά την υγρή ψυχρή περίοδο λόγω της μούχλας. Επομένως, όχι ζεστά δωμάτια. Αλλά πώς θα βοηθηθούν τότε οι κάτοικοι της πιο ακριβής πόλης της Γερμανίας;
Πακέτο ενίσχυσης για τον Ιανουάριο
Η πόλη βρίσκεται στη διαδικασία οριστικοποίησης ενός μεγάλου πακέτου βοήθειας για τον Ιανουάριο. Αυτό το ταμείο θερμότητας περιέχει 20 εκατομμύρια ευρώ που η δημόσια επιχείρηση κοινής ωφέλειας έχει λάβει από πρόσθετα έσοδα από την αιολική ενέργεια.
Ολόκληρος ο προϋπολογισμός θα διατεθεί σε άτομα με χαμηλά εισοδήματα. Με τη μορφή εφάπαξ πληρωμών που είναι “όσο το δυνατόν λιγότερο γραφειοκρατικές”.
Η πόλη συμβουλεύεται από τους ανεξάρτητους κοινωνικούς φορείς. “Συνεργαζόμαστε με πλήρη ταχύτητα, ώστε η ενίσχυση να καταβληθεί εγκαίρως τον Ιανουάριο”, λέει η Karin Majewski από την Paritätischer Wohlfahrtsverband. Η ίδια είναι μέλος της συμβουλευτικής επιτροπής της πόλης.
Για να είναι όσο το δυνατόν πιο εύκολη η παροχή των χρημάτων σε όσους τα χρειάζονται, όχι μόνο τα κοινωνικά σπίτια των πολιτών αλλά και τα κέντρα εξυπηρέτησης ηλικιωμένων και τα κέντρα παροχής υπηρεσιών ή τα συμβουλευτικά κέντρα των οργανισμών κοινωνικής πρόνοιας θα γίνουν σημεία επαφής για την παροχή της βοήθειας. Για το σκοπό αυτό, η πόλη δημιούργησε επίσης ορισμένες πρόσθετες θέσεις προσωπικού στις κοινωνικές υπηρεσίες.
Ταμείο θέρμανσης για τα νοικοκυριά
Ούτε το Τμήμα Κοινωνικής Πρόνοιας ούτε οι σύλλογοι θέλουν να πουν πόσα χρήματα θα λάβουν οι δικαιούχοι ανά άτομο από το ταμείο θέρμανσης τον Ιανουάριο.
Αυτό βρίσκεται ακόμη υπό διαπραγμάτευση. Σε κάθε περίπτωση, όλοι όσοι έχουν “διαβατήριο του Μονάχου” (σ.σ κάτοικοι) είναι επιλέξιμοι, λέει η Karin Majewski, “η επιλεξιμότητά τους έχει ήδη ελεγχθεί.
Ή αν οι πληττόμενοι από τη φτώχεια φέρουν απόδειξη εισοδήματος και το λογαριασμό θέρμανσης. Στο Μόναχο, οι άνθρωποι θεωρούνται φτωχοί αν έχουν λιγότερα από 1.540 ευρώ το μήνα σε ένα νοικοκυριό.
Η Majewski περιμένει πολλά από τη βοήθεια- ελπίζει ότι η μεγαλύτερη ανάγκη στις οικογένειες, στους ασθενείς και στους ηλικιωμένους μπορεί να ανακουφιστεί από αυτήν. Επιπλέον, η πόλη αποφάσισε ήδη τον Ιούλιο την επιδότηση του ηλεκτρικού ρεύματος για άτομα με χαμηλά εισοδήματα, η οποία ήδη καταβάλλεται.
Είναι επίσης σημαντικό οι δικαιούχοι να έχουν ένα σημείο αναφοράς στο οποίο να μπορούν να ενημερωθούν για τις διάφορες μορφές βοήθειας που προσφέρονται.
Όλα αυτά είναι σημαντικά, αλλά η πόλη και τα κοινωνικά ιδρύματα δεν μπορούν να αντισταθμίσουν, λέει η Majewski, όπου οι γερμανικές κοινωνικές παροχές δεν είναι αρκετές.
Υψηλότερα ποσοστά Hartz IV
Γι’ αυτό το λόγο η Paritätische Wohlfahrtsverband και η VdK ζητούν εδώ και καιρό να μην αυξηθεί ο κανονικός συντελεστής Hartz IV από 449 σε 502 ευρώ, όπως αποφασίστηκε πρόσφατα, αλλά να ανέλθει λίγο κάτω από τα 700 ευρώ. Μόνο έτσι θα μπορούσαν να καλυφθούν οι βασικές ανάγκες και να υπάρξει ένα ελάχιστο επίπεδο συμμετοχής.
Ο Jörg Mertens, ο οποίος είχε ήδη συμμετάσχει στην πρωτοβουλία #armutsbetroffen στο Twitter το καλοκαίρι, υποστηρίζει αυτό το αίτημα. Μαζί με εκατοντάδες άλλους, δημοσιεύει τις εμπειρίες και τις προοπτικές του σχετικά με τη φτώχεια και τον πλούτο στη Γερμανία.
Ο Mertens ζει σε ένα διαμέρισμα 34 τετραγωνικών μέτρων στο Neuhausen.
Οι δημοτικές επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας θα αναλάβουν την αύξηση
Οι ραγδαία αυξανόμενες τιμές σημαίνουν γι’ αυτόν αυτό που οι κανονικοί και καλά αμειβόμενοι δύσκολα μπορούν να φανταστούν. “Μια κονσέρβα τόνου χωρίζεται στη μέση – ως ημερήσιο φαγητό”, λέει ο Mertens.
Αν είναι τυχερός, παίρνει ένα ψωμί στον φούρνο. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία όπου οι πελάτες μπορούν να αγοράσουν μια δεύτερη φρατζόλα ψωμί και να την αφήσουν για όσους έχουν ανάγκη. Αυτή δεν είναι μια ισορροπημένη διατροφή. Το παράδειγμα δείχνει πώς η σημερινή κατάσταση πλήττει μακροπρόθεσμα την υγεία των φτωχών ανθρώπων.
Είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς ότι τέτοιες συνθήκες προκύπτουν όταν γίνεται πολύς λόγος για την επέκταση του επιδόματος στέγασης, για υψηλότερα βασικά τέλη και για την ενεργειακή κατ’ αποκοπήν αποζημίωση.
Αλλά ακριβώς όταν πρόκειται για το επίδομα στέγασης, οι κοινωνικές οργανώσεις του Μονάχου είναι απογοητευμένες. Πολλοί δήμοι και περιφερειακά γραφεία απλώς δεν ήταν προετοιμασμένοι για την επέκταση. Και το Μόναχο είχε ήδη καθυστερήσει δώδεκα μήνες στην επεξεργασία των αιτήσεων, ούτως ή άλλως.
Κάτι άλλο θα βοηθούσε πραγματικά στην ανακούφιση της οξείας ανάγκης, λέει ο Jörg Mertens. Εκτός από τα 700 ευρώ αντί για 502 ευρώ στα βασικά επιδόματα, “θα βοηθούσε αν οι δημοτικές επιχειρήσεις μας συναντούσαν τώρα με το κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος και αναλάμβαναν τουλάχιστον την αύξηση”.
Επιπλέον, απευθύνει έκκληση στην MVG να μην αποκλείει στο μέλλον τις μετακινήσεις από τις έξι έως τις εννέα με το κοινωνικό εισιτήριο των 31 ευρώ.
Ακριβώς αυτή τη στιγμή άνθρωποι σαν κι αυτόν πρέπει συχνά να πάνε σε ραντεβού με γιατρούς. Και εδώ επίσης: “Δεν είμαστε εμείς αυτοί που φράζουμε τα μέσα μαζικής μεταφοράς όταν δεν χρειάζεται να πάμε πουθενά.
